راههای درمان دیسک کمر و سیاتیک

سیاتیک عصبی است که از نخاع شروع می‌شود. این عصب از لگن عبور کرده و با گذر از باسن منشعب شده و درنهایت به هر دو پا وارد می‌شود. درد این عصب هم می‌تواند هم به‌صورت متوسط و هم با شدت زیاد در کمر، باسن و حتی پا‌ها نشان داده شود. بیماران ادعا کرده‌اند که در بسیاری از موارد در این نواحی احساس ضعف و یا بی‌حسی دارند. برای درمان قطعی سیاتیک و دیسک کمر، داروی خاصی وجود ندارد، اما می‌توان گفت که ۷۰ درصد این درد‌ها با ورزش، کاردرمانی و فیزیوتراپی قابل‌کنترل است.

زمانی که به رگ سیاتیک فشار وارد شود، علائمی همچون بی‌حسی، ضعف عضلانی، احساس سوزش در ناحیه کف پا و همچنین کمر مشاهده می‌شود. این علائم در اکثر مواقع، زندگی عادی فرد را با اختلالاتی مواجه می‌سازد و نیاز است که با جستجوی دکتر فوق تخصص درد نسبت‌ به کاهش و بهبود این علائم اقدام شود. اگر در مشهد به دنبال یک متخصص درد هستید، از طریق این لینک میتوانید لیست متخصصان درد مقیم شهر مشهد را ببینید.

درد سیاتیک ازجمله درد‌های بسیار آزاردهنده‌ای است که از ناحیه کمر شروع‌شده و تا پشت ران و ساق پا نیز احساس می‌شود. این درد از نوع درد‌های ناگهانی بوده که در بسیاری از موارد با مراجعه به‌موقع به دکتر فوق تخصص درد در مشهد ممکن است، بهبود یابد. البته در بسیاری از افراد، این درد آن‌قدر شدید است که چاره‌ای جز عمل جراحی باقی نمی‌ماند.

دلایل و علائم دیسک کمر و سیاتیک در افراد متفاوت است؛ به همین دلیل است که برای تشخیص این عارضه باید سابقه پزشکی بیمار توسط پزشک یا جراح مغز و اعصاب بررسی شود. پزشک با معاینه ناحیه‌ای که فرد درد را حس می‌کند و مطرح کردن سؤالاتی درمورد شدت درد، راهکار‌های مناسبی ازجمله ورزش برای دیسک کمر را به بیمار ارائه خواهد داد. 

درک دیسک کمر و سیاتیک : عصب سیاتیک، شاهراهی که درد می کشد

ستون فقرات، ستونی استخوانی انعطاف پذیر است که از مهره ها، دیسک های بین مهره ای، لیگامان ها و تاندون ها تشکیل شده است. مهره ها از جنس استخوان هستند و از نخاع شکننده که مسیر انتقال پیام های عصبی از مغز به سایر نقاط بدن است، محافظت می کنند. دیسک های بین مهره ای، بالشتک های غضروفی هستند که بین مهره ها قرار گرفته اند و نقش ضربه گیر و کمک کننده به انعطاف پذیری ستون فقرات را ایفا می کنند. دیسک بین مهره ای از دو قسمت تشکیل شده است: هسته مرکزی نرم (نوکلیوس پالپوزوس) که خاصیت ژل مانند دارد و آنولوس فیبروزوس، حلقه بیرونی محکم که از الیاف درهم تنیده تشکیل شده است.

عصب سیاتیک همان رشته‌های عصبی است که از مهره‌های پایینی در ستون فقرات شروع می‌شود. این رشته‌های عصبی بعد از پیوستن با یکدیگر، یک رشته عصب را در قسمت باسن تشکیل می‌دهند. این رشته عصب، با پراکنده شدن به پا‌ها می‌تواند این ناحیه را عصب‌رسانی کند. درد سیاتیک به دنبال یک مشکل عصبی در قسمت تحتانی کمر (ستون فقرات) یا گیرافتادگی در ناحیه لگن یا باسن رخ می‌دهد.

اعصابی همچون L5 - S1 - S2 - S3 - L4 با عصب سیاتیک درگیر هستند. بروز علائم به عصبی که در این شرایط فشرده و یا تحریک می‌شود، بستگی دارد. مثلا زمانی که عصب 4L تحت‌فشار قرار گیرد، علائمی همچون سوزن‌سوزن شدن و درد را در ناحیه ران به دنبال خواهد داشت. در این شرایط، بیمار حتی با صاف کردن پاهایش نیز احساس ضعف داشته و از دردی تیز در زانو شکایت می‌کند. با فشرده شدن عصب 5L، علائمی همچون بی‌حسی در پا و انگشتان پا مشاهده می‌شود. زمانی که عصب 1S تحت‌فشار قرار می‌گیرد، بیمار با علائمی همچون بی‌حسی و درد در ناحیه بیرونی پا به دکتر فوق تخصص درد در مشهد مراجعه می‌کند.

دیسک کمر زمانی رخ می دهد که آنولوس فیبروزوس، حلقه بیرونی دیسک بین مهره ای، پاره شده و نوکلیوس پالپوزوس، هسته نرم دیسک، از آن بیرون می زند. این بیرون زدگی می تواند روی ریشه های عصبی نخاع که از کنار دیسک ها عبور می کنند، فشار وارد کند و باعث ایجاد درد، بی حسی، ضعف و گزگز در ناحیه تحت تاثیر عصب شود. دیسک کمر بیشتر در ناحیه پایین کمر (کمری) رخ می دهد، جایی که ستون فقرات تحمل وزن بیشتری را بر عهده دارد. عصب سیاتیک، بزرگترین عصب تک شاخه ای بدن است که از پنج ریشه عصبی ناشی از قسمت پایین کمر (کمری) و بخش فوقانی دنبالچه تشکیل شده و از باسن به پایین هر دو پا کشیده می شود. هر گونه فشار روی این عصب به علت بیرون زدگی دیسک کمر می تواند باعث ایجاد درد سیاتیک شود. درد سیاتیک معمولاً به صورت سوزشی، تیر کشنده یا گزگز در امتداد عصب سیاتیک، از باسن به پشت ران، ساق پا و حتی کف پا احساس می شود.

علائم آسیب و نیاز به پزشک

بیرون‌زدگی فتق دیسک را عامل اصلی سیاتیک می‌دانند. درد ناشی از سیاتیک می‌تواند متناوب و یا حتی مداوم باشد. این درد به شکل سوزش و یا یک درد ناگهانی تیز و تیرکشنده بروز پیدا می‌کند. یکی دیگر از علائم این درد که نیاز است توسط دکتر فوق تخصص درد در مشهد بررسی شود، احساس درد در ساق پا و یا بی‌حسی در این ناحیه است.

از دیگر علائم این عارضه می‌توان به احساس ضعف در ساق یا کف پا اشاره کرد. البته، بسیاری از بیماران از احساس سنگینی در پا نیز شکایت می‌کنند. زانو درد نیز از دیگر مشکلاتی است که علاوه‌بر بزرگسالان، ممکن است کودکان را نیز درگیر کند. درمان زانو درد در کودکان و بزرگسالان بسته به‌شدت آسیب و درد می‌تواند شامل جراحی، تغییر سبک زندگی، ورزش، فیزیوتراپی و یا تغذیه سالم باشد. اگرچه علائم سیاتیک در حالت خفیف ممکن است با گذشت زمان کاهش یابند، اما اگر دردی دارید که با گذشت چندین هفته هیچ بهبودی در آن مشاهده نکردید، باید به پزشک مراجعه کنید.

شما می‌توانید عمدتا بهترین متخصصان ارتوپد و فوق تخصصان درد را در شهر مشهد در منطقه احمدآباد پیدا کنید. این پزشکان باتجربه و مهارت کافی و با در اختیار داشتن به‌روز‌ترین تجهیزات پزشکی قادرند تا علت درد بیمار را تشخیص دهند و بهترین درمان را برای او در نظر بگیرند. درمان زودهنگام سیاتیک پای راست به کمک تمرینات ورزشی و همچنین رعایت نکات مرتبط با تغذیه و دنبال کردن سبک زندگی سالم دست‌یافتنی خواهد بود.

انواع مشکلات و راه درمان

زمانی که سیاتیک خفیف باشد، با گذشت زمان شاهد بهبود آن هستید. اما چنانچه نتوانستید با مراقبت در خانه، این علائم را برطرف کنید یا دردی دارید که بیش از یک هفته به طول انجامیده، باید حتماً با دکتر فوق تخصص درد در مشهد در تماس باشید تا درمان‌های لازم را برای شما در نظر بگیرد. ناگفته نماند که برای درمان قطعی سیاتیک و دیسک کمر، داروی خاصی وجود ندارد. دکتر حسین عدل‌لو، متخصص درد اظهار کرده‌اند که "اقداماتی همچون فیزیوتراپی، طب سوزنی، استراحت و آب‌درمانی که جایگزین روش‌های تهاجمی هستند، می‌توانند در تسکین کمردرد به بیمار کمک کنند."

در این قسمت، قصد داریم به درمان خانگی سیاتیک و اقداماتی که توسط پزشک متخصص برای کاهش و بهبود علائم ناشی از این عارضه پیشنهاد می‌شود، بپردازیم.

1.دارو‌ها

در بیشتر موارد، پزشک با در نظر گرفتن شرایط و شدت درد بیمار، بهترین قرص برای درد سیاتیک را برای تسکین درد و بهبود علائم تجویز خواهد کرد.

1.تزریق آستروئید

تزریق استروئید از دیگر راهکار‌هایی است که توسط پزشک تجویز می‌شود تا بیمار درد کمتری را احساس کند. در بیشتر موارد، این دارو به برطرف شدن درد بیمار در عرض چند ماه منجر خواهد شد.

1.تزریق گاز اوزون

تزریق گاز اوزون از دیگر راهکار‌هایی است که توسط پزشک و به‌منظور درمان درد ناشی از دیسک کمر و تنگی کانال نخاعی پیشنهاد می‌شود.

1.جراحی

این روش معمولاً زمانی توسط پزشک پیشنهاد می‌شود که بیمار به دلیل تحت‌فشار بودن عصب، کنترل مثانه یا روده خود را از دست داده باشد و دارو‌های قبلی منجربه بهبود علائم نشده باشند. دکتر مسعود هاشمی که ریاست کلینیک درد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی را برعهده دارند، اظهار کرده‌اند که "امروزه علم پزشکی به سمت متدهای غیر جراحی گرایش بیشتری دارد تا بتوان از این طریق عوارض ناشی از جراحی را کاهش داد."

1.درمان خانگی

در پایان، ازجمله اقدامات خانگی برای کاهش و تسکین علائم ناشی از سیاتیک می‌توان به کمپرس سرد، کمپرس گرم، حرکات کششی و یا مصرف دارو‌های بدون نسخه همچون ایبوپروفن اشاره کرد. تمرینات کششی ازجمله اقداماتی است که می‌تواند به‌عنوان درمان دیسک کمر در منزل معرفی کرد.