نکات تغذیه‌ای در نوروز رمضانی

پایگاه خبری مشهد فوری (mashhadfori.com)

به گزارش مشهدفوری، عبدالرضا نوروزی در خصوص روزه‌داری در ایام ماه مبارک رمضان، عنوان کرد: معمولا در ماه رمضان و با روزه‌داری تغییراتی در روش زندگی افراد صورت می‌گیرد. یکی از مهمترین اتفاقاتی که معمولا در این مدت از لحاظ تغذیه‌ای می‌افتد این است که ما تقریبا در اکثر افراد کاهش وزنی بین یک تا یک و نیم کیلوگرم مشاهده می‌کنیم؛ این کاهش وزن از چربی‌های بدن صورت می‌گیرد که مسئله خوب و قابل قبولی است.

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با تاکید بر رعایت دستورات و برنامه‌های تغذیه‌ای در این ایام، تصریح کرد: وعده سحر حتما باید میل شود. بعضی افرادآخر شب وعده‌ای خورده و می‌خوابند و برای سحر بیدار نمی‌شوند که این تغذیه درستی نیست. وعده افطار نیز باید نسبتا سبک باشد وهمچنین اگر قرار است شام میل شود، باید نیم ساعت تا ۴۵ دقیقه بین شام و افطار فاصله باشد تا بدن بتواند تطابق یا آماده‌سازی تغییرات آنزیم‌ها و هورمون‌های گوارشی را برای خوردن شام انجام دهد.

این متخصص تغذیه در خصوص وعده سحر برای روزه داران، اضافه کرد: توصیه ما برای وعده سحر این است که علاوه بر مصرف غذاهای دارای کربوهیدرات و نشاسته، از ترکیبات پروتئینی ، میوه و سبزیجات مانند سالاد استفاده شود. نان و تخم مرغ یکی از نمونه‌های بسیار مناسب است که کربوهیدرات وپروتئین کافی دارد که برای تامین نیازهای بدن بسیار کمک کننده هستند. از دیگر نمونه‌ها می‌توان به یک لیوان شیر همراه با یک قاشق عسل و یک کف دست نان قندی و یا نان شیرمال اشاره کرد. ممکن است بعضی افراد غذای پخته شده مانند خورشت و برنج میل کنند. معمولا توصیه می‌کنیم غذاهای سنگینی برای سحر میل نشود، اما مصرف غذاهایی مانند برنج ‌و خورشت و این موارد منعی ندارد به شرطی که در حد مناسب و متعادل استفاده شود.

وی در رابطه با وعده افطار گفت: بهتر است که افطار را با توت و خرما همراه با نصف لیوان آب ولرم باز کنیم. می‌توان از مایعات ولرم دیگر مانند چایی ولرم نیز استفاده کرد. معمولا غذاهای سبک‌تری مثل سوپ، آش و چند لقمه نان و پنیر همراه با سبزی گزینه‌های بسیار خوبی برای افطار هستند.

نوروزی ادامه داد: حتما مایعات کافی بین افطار و سحر میل شود. اگر کسی در طول روزه ماه رمضان مخصوصا بعد از ظهر احساس تشنگی زیادی دارد، برای کاهش این حس باید مایعات اضافی بین افطار تا سحر میل کند. معمولا توصیه ما حداقل ۷۵۰ سی‌سی معادل سه لیوان متوسط و بزرگ مایعات است که می‌تواند هرچیزی مثل شیر، چایی و آب باشد. همچنین از میوه‌جات پر آب هم فراموش نکنیم.

این متخصص تغذیه با اشاره به اینکه روزه اثرات معنوی و روحی و روانی مثبتی بر انسان می‌گذارد، افزود: از لحاظ تغذیه‌ای مشخص شده است که روزه به عنوان یکی ازراهکارها در افزایش طول عمر انسان می‌تواند موثر باشد؛ زیرا روزه داری می‌تواند باعث کاهش ریسک ‌و خطر احتمال ابتلا به بیماری‌های قلب و عروقی که مهمترین عامل مرگ ومیر انسان‌ها است، شود. روزه درکاهش وزن و کاهش عوارض ناشی از وزن زیاد می‌تواند موثر باشد. در جوامع علمی حال حاضر روزه داری به عنوان یکی از تغییراتی که در روش زندگی برای سالم بودن انجام می‌گیرد، در نظرگرفته می‌شود.

بیشتر از ۲۵۰ سی‌سی مایعات در وعده سحر لازم نیست استفاده شود

وی در خصوص مصرف مایعات و کاهش تشنگی بیان کرد: این باور که ما در سحر هرچه بیشتر از یک لیوان آب بخوریم باعث کاهش تشنگی در طول مدت روزه می‌شود، درست نیست. بیشتر از ۲۵۰ سی سی مایعات و آب در حین سحر لازم نیست استفاده شود و بیشتر از آن باعث افزایش دفع ادرار از بدن فرد خواهد شد. هرچه بیشتر از یک لیوان آب بخوریم تا دو ساعت بعد از طریق ادرار دفع می‌شود. برای کاهش تشنگی در طول روز باید مایعات کافی در زمان بین افطار و موقع خواب مصرف شود. حداقل باید ۷۵۰ سی سی مایعات مصرف شود.اضافه کردن مقداری آب لیمو ترش به آب حس تشنگی را کمتر می‌کند. مصرف میوه‌جات و سبزیجات آبدار می‌تواند در کاهش حس تشنگی کمک کند. مصرف چایی هیچ منعی ندارد، بعضی افراد فکر می‌کنند چایی می‌تواند مضر باشد که درواقع چنین نیست؛ چایی خاصیت‌های ادرارآوری بیوتیک ندارد و افراد می‌توانند در صورت تمایل از آن استفاده کنند.

نوروزی در پاسخ به پرسشی در خصوص مصرف نوشابه در سحر برای کاهش تشنگی در طول مدت روزه گفت: نوشابه نمی‌تواند منبع مناسبی باشد و گازی که دارد ، می‌تواند وضعیت معده را بهم ریخته و به همین دلیل مصرف نوشابه را برای وعده سحری توصیه نمی‌کنیم. اما یک واقعیت وجود دارد که نوشابه به‌ دلیل ویژگی خاصی که به دلیل وجود گاز آن است، در کاهش حس تشنگی در افطار می‌تواند موثر باشد، اما اینکه از تشنگی جلوگیری کند، درست نیست.

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در رابطه با اینکه چه افرادی نمی‌توانند روزه بگیرند، اظهار کرد: مادران باردار و شیرده، افرادی که دیابت دارند، افرادی که مشکلاتی مثل فشار خون یا مشکلات کلیوی دارند همگی در شرایطی خاصی نمی‌توانند روزه بگیرند. توصیه می‌کنیم افرادی که شک دارند یا دچار یکی از شرایط مطرح شده هستند، حتما به پزشک مراجعه کرده و طبق نظر پزشک عمل کنند.

این متخصص تغذیه در رابطه با روزه در افراد گیاهخوار، عنوان کرد: افراد با رژیم گیاهخواری می‌توانند مانند سایر افراد و بر همان اساس برنامه روزه داری را پیش ببرند.

وی با اشاره به اینکه روزه داری در ورزش و حتی ورزش حرفه‌ای مشکلی ایجاد نمی‌کند، افزود: ما در خیلی از فوتبالیست‌ها و ورزشکاران حرفه‌ای انجام فعالیت‌های ورزشی در کنار روزه را داریم؛ اما باید شرایطی را در نظر بگیریم، مثل اینکه بهتر است در فضای گرم ورزش صورت نگیرد، فعالیت بدنی جدی بهتر است بعد از افطار سبک انجام شود و در طول مدت روزه داری بهتر است فعالیت بدنی قبل از ظهر انجام شده و در بعد از ظهر و افطار بهتر است فعالیت بدنی یا تمرینات ورزشی کمتر باشد.

نوروزی در خصوص روزه برای افرادی که فیزیوتراپی انجام می‌دهند، گفت: فیزیوتراپی جزو ورزش محسوب نمی‌شود و فعالیت‌های آن خیلی سنگین نیست، حتی افراد می‌توانند فیزیوتراپی را بعدازظهر هم انجام دهند.

نوروزی در رابطه با تغذیه در ایام نوروز تصریح کرد: به صورت کلی در ایام نوروز باید مراقب خوردن غذاهایی که چاق می‌کنند مانند شیرینی‌ ،آجیل و مغزهایی که معمولا چربی زیاد دارند باشیم و فعالیت بدنی را ‌داشته باشیم .

پرخوری نکنید

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به تداخل ایام نوروز و ماه مبارک رمضان خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه دید و بازدیدهای عید در این ایام معمولا بعد از افطار یا برای صرف افطار یا سحری صورت می‌گیرد، باید افراد دقت داشته باشند که پرخوری نکنند. مخصوصا برای افطار و یا پس از آن غذاهای پرچرب و پرکالری و یا مغزها و شیرینی‌ها با اعتدال و متناسب استفاده شود. بین افطار و شام فاصله بیندازیم. به هرحال مهمانی موجب پرخوری خواهد شد، باید آن را کنترل کرده و حالت تعادل را ایجاد کنیم.