پیکاسوهای ۳۵۰۰ سال پیش در دشت مشهد!

برای ما که این روزها، دشت مشهد را پر از اجتماعات انسانی می‌بینیم و جایی در آن را پیدا نمی‌کنیم که ردی از ساخت‌ و ساز به چشم نخورد، سخت است که بپذیریم، روزی روزگاری، این منطقه یکی از سرسبزترین مناطق فلات ایران بوده‌باشد؛ دشت بین دو کوه بینالود و هزارمسجد، جایی بود که نسل‌های اولیه نوع بشر، در کنار موجودات دیگر و به ویژه پستاندارانی که این روزها اصلا نمی‌شود رد آن‌ها را در ایران زد، زندگی می‌کردند. یادگار آن دوران پرشکوه و سرسبز، اولاً معدود درختان اُرسی است که در ارتفاعات بینالود، به چشم می‌خورد و ثانیاً، نگاره‌هایی حاصل طبع پیکاسوهای سه‌هزارو 500 سال قبل است که در این نواحی می‌زیستند و گاه، تصویری از طبیعت اطراف‌شان و فعالیت‌های روزمره را بر سنگ‌های آتش‌فشانی که از کمرکش کوه‌ها بیرون زده بود، می‌کشیدند! کمرمقبولا(شتر سنگ)، محوطه‌ای در سه‌کیلومتری طرقبه و حدوداً 30 کیلومتری مشهد، گالری بی‌نظیر این نگاره‌هاست که برخی آن را اولین پارک سنگ‌نگاره‌های ایران می‌دانند. قدمت این سنگ‌نگاره‌ها به هزاره دوم پیش از میلاد بازمی‌گردد؛ حدود هزار سال پیش از تاسیس دودمان هخامنشی! این نگاره‌ها البته به کمرمقبولا محدود نمی‌شود و در مناطقی مانند ازغد و مایان، دو روستا در جنوب مشهد نیز، می‌توان ردی از آن‌ها پیدا کرد. نگاره‌های کمرمقبولا، بیشتر روایت شکار هستند؛ انسان‌هایی با کمان‌های بدوی و جانورانی مانند بزکوهی، گوزن، شیر، گاومیش‌های بزرگ کوهاندار، گرگ، روباه و حتی موجوداتی شبیه کرگدن یا اسب‌آبی که ظاهراً در فهرست شکار ساکنان دشت مشهد سه‌هزار و 500 سال قبل حضور داشتند. با این حال، ساخت و سازها در حریم کمرمقبولا، بیم واردشدن آسیب جدی به آن‌ها را افزایش داده است؛ چنان‌که در سال‌های اخیر، گروهی ناآگاه از ارزش این نگاره‌ها، به جانش افتادند و به تخریب بخش‌هایی از آن همت گماشتند!