عدم مدیریت یکپارچه منابع آب مهمترین دلیل افت شدید منابع آبی کشور|مشهد فوری

استاد گروه علوم مهندسی آب دانشگاه فردوسی مشهد گفت:مهمترین دلیل افت شدید منابع آبی، عدم مدیریت یکپارچه منابع آب است و درصورتی که این اقدام انجام شود می‌تواندکمک کند به‌اینکه اطلاعات مناسبی در اختیار تصمیم گیران قرار گیرد.

حسین انصاری در گفت‌وگو با مشهد فوری اظهار کرد: شورای عالی مدیریت حوزه آبریز در دستور کار وزارت نیرو قرار گرفت و احکامی هم برای برخی از اعضای حقوقی و حقیقی صادر شد و قرار بود که شورای عالی مدیریت حوزه کلیه مباحث مربوط به مدیریت یکپارچه منابع آب را در دستور کار خود قرار دهد اما به نظر می‌رسد در این کار موفق نبوده است.

وی مهمترین دلایل افت شدید منابع آبی هم در آب‌های سطحی و هم در آب‌های زیرزمینی را عدم مدیریت یکپارچه منابع آب دانست و افزود: در صورتی که مدیریت یکپارچه منابع آب هرچه سریعتر انجام شود می‌تواند کمک کند به اینکه اطلاعات مناسبی در اختیار تصمیم گیران قرار گیرد اما تا زمانی که اطلاعات و داده‌ها کافی نباشد دانش درستی هم از بحث نخواهیم داشت و وقتی دانش درستی وجود نداشته باشد نمی‌توانیم با آگاهی و بصیرت تصمیم درست بگیریم، چالشی که اکنون متاسفانه در حوزه آب به نوعی وجود دارد.

استاد گروه علوم مهندسی آب دانشگاه فردوسی مشهد با تاکید براینکه مدیریت یکپارجه آب زمانی محقق می‌شود که اطلاعات درستی داشته باشیم بیان کرد: واقعیت قضیه این است که نه آب منطقه‌ای می‌داند که چه حجم آبی در منابع آب سطحی و آب زیرزمینی در اختیار دارد و نه جهاد کشاورزی می‌داند میزان مصارفش چقدر است؟

انصاری ادامه داد: آب منطقه‌ای براساس اطلاعات تخمینی و برآوردی، حجم آب در اختیار و حجم آب تجدید پذیر را برآورد می‌کند جهاد کشاورزی نیز براساس سطح کشت و مصارفی که برآوردی است یکسری اعداد را در اختیار دارد .

وی با بیان اینکه یکی از چالش‌هایی که باعث افت آب زیرزمینی شده برداشت‌های نادرست در صنعت و شرب است گفت: معتقد نیستم که مصارف صنعت و شرب بالاست بلکه منظور این است که برداشت نادرست دارند و این باعث می‌شود که عدم وجود اطلاعات دقیق و کافی پایه تصمیم گیری را دچار مشکل کند و قطعا اگر این اطلاعات درست شود گام بعدی مدیریت یکپارچه منابع آب خواهد بود.

استاد گروه علوم مهندسی آب دانشگاه فردوسی مشهد تصریح کرد: مدیریت یکپارچه منابع آب یعنی این مصارف و منابع باید با هم به نحوی جفت و جور شوند که شما در شرایط خشکسالی و ترسالی بتوانید مدیریت درستی را اعمال کنید.

انصاری با اشاره به اینکه میزان بارندگی‌های سالانه در کشور ثابت نیست گفت: کشور دو سال در دوره ترسالی قرار دارد و امسال 50 درصد تقریبا بالای میانگین 50 سال گذشته بارندگی وجود داشته اما این مربوط به امسال است و سال‌های زیادی کشور با خشکسالی مواجه بود.

وی با بیان اینکه سازمان‌ها باید به نحوی مدیریت کنند که بتوانند در سال‌های ترسالی نیز منابع آب مورد نیازشان را در شرایط خشکسالی تامین کنند بیان کرد: طبق شاخص‌های بین المللی باید میزان مصرف نسبت به آب تجدید پذیر کمتر از 40 درصد باشد در صورتی که در دشت مشهد 130 درصد است.

استاد گروه علوم مهندسی آب دانشگاه فردوسی مشهد اضافه کرد: برنامه وزارت نیرو این است که این مقدار به 75 درصد برسد در حالی که آب منطقه‌ای خراسان رضوی برنامه‌اش رسیدن به 100 درصد است بنابراین راه زیادی برای دست یابی به شاخص‌های جهانی وجود دارد متاسفانه این‌ها چالش های جدی است که به این زودی حل نمی‌شود در واقع این یک فرهنگ اشتباه بوده که به نظر می‌رسد قدمت 60 تا 70 ساله دارد.

انصاری گفت: وزارت‌های مرتبط با تمام منابع و به طور ویژه آب اعتقاد به این موضوع ندارند که پایه هر دانش و خردی اطلاعات است و بدون اطلاعات کافی تصمیم گیری می‌کنند که باعث اشتباه و خسارت بیشتری می‌شوند.

وی متذکر شد: ما به نوعی با کم آبی داریم زندگی می‌کنیم وقتی که باید میزان آب مصرفی به آب تجدید پذیر 40 درصد باشد ولی در مشهد 130 درصد است در نتیجه هرچقدر هم باران ببارد باز هم با کم آبی شدیدی مواجه هستیم زیرا مصارف را نامتوازن رشد داده‌ایم و این ترسالی‌های سال‌های اخیر نیز نمی‌تواند باعث شود که به شرایط عادی برگردیم.

استاد گروه علوم مهندسی آب دانشگاه فردوسی مشهد تاکید کرد: در این ترسالی‌ها باید برای سال‌های خشکسالی که در آینده پیش رو داریم برنامه ریزی جدی داشته باشیم.